Αναρωτιέμαι καμιά φορά αν θα μπορούσε να γίνει σ’ αυτή τη χώρα το αυτονόητο: Να μιλούν τα κόμματα και οι πολιτικοί μεταξύ τους χωρίς να βρίζει ο ένας τον άλλο, χωρίς να προσβάλλει κανείς κανέναν.
Πόσο δύσκολο είναι άραγε να φύγουν από το λεξιλόγιο των πολιτικών λέξεις και φράσεις που θίγουν αφοριστικά (τουτέστι, άνευ αποδείξεων) την υπόληψη του θεσμικού συνομιλητή;
Και πόσο δύσκολο είναι αντίστοιχα να εκλείψουν οι ύβρεις και οι προσβολές από τον πολιτικό λόγο των πολιτών που άλλοτε τρώει ο ένας τον άλλο ζωντανό, άλλοτε όλοι μαζί τρώνε τους πολιτικούς που οι ίδιοι ψηφίζουν;
Τι τελοσπάντων υπαγορεύει αυτό το ύφος κι αυτό το ήθος στον δημόσιο λόγο;
Πού χάθηκε η ευπρέπεια;
Τι σηματοδοτεί άραγε για μένα τον ίδιο, άσε τους άλλους, ν’ απευθύνομαι στον πολιτικό μου αντίπαλο καταγγέλλοντάς τον ως απατεώνα;
“Έτσι γίνεται η πολιτική”, λένε κάποιοι.
Κι επειδή “έτσι γίνεται απ’ όλους η πολιτική”, τέτοια είναι και η πολιτική: Ένας βόθρος.
Ε, όχι. Δεν είν’ έτσι.
Πάρ’ το αφέλεια, όμως θα πω: Δεν είναι πολιτική αυτό. Η πολιτική είναι τέχνη. Ότι την ασκούν αυτοί που ξέρουμε, σημαίνει ότι δεν είναι πολιτικοί, αλλά ηθοποιοί που παίζουν ένα ρόλο στη σκηνή.
Η πολιτική είναι άλλο πράμα. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι θέατρο.
Ετούτο είναι ένα κακόγουστο θέατρο, είναι μια βαρβαρότητα, μια μοχθηρία, είναι μια αιμοβορία του κερατά, πολιτική όμως δεν είναι.
Κι ο διάλογος μεταξύ βαρβάρων δεν συνιστά Δημοκρατία.
Πολιτική είναι να κάτσω σ’ ένα τραπέζι με τον εχθρό και να συζητήσω χωρίς ύβρεις για τα σύνορα που χωρίζουν τις χώρες μας, για τα ποτάμια που πηγάζουν στη μία χώρα κι εκβάλλουν στην άλλη. Τέτοια ζητήματα. Που καίνε τόσο τους μεν, όσο και τους δε…
Πολιτική είναι πολλά άλλα πράγματα, εκτός από τούτα. Είναι πράματα που δε γίνονται, ούτε λέγονται (στην τρέχουσα ορολογία, περιφρονούνται) γιατί, λέει, δεν είναι πολιτικά.
Κι όμως είναι…
Κι επειδή ένα σωρό πράματα που περιφρονούμε, είναι πολιτικά, δε γίνονται και δε λέγονται, επειδή όλοι (αντεστραμμένα, παράλογα) θεωρούν πολιτική αυτήν εδώ την αθλιότητα.
Η ένστασή μου (και την απευθύνω σε πολλούς φίλους που πιστεύουν το αντίθετο) έγκειται στο γεγονός ότι (αυτοί οι φίλοι) ονομάζουν πολιτική ΕΤΟΥΤΟ το πράμα κι εγώ λέω ότι, όχι, πολιτική είναι το άλλο…
Θέλω να πω απλά ότι έχουμε ανάγκη ως έθνος, αλλά και ως ανθρωπότητα να ξαναβρούμε την πολιτική. Εννοώ την πολιτική που δίδαξε στην ανθρωπότητα ο Αριστοτέλης, για να είμαι σαφής.
Αν δεν υπάρχει, όπως ισχυρίζονται οι πολλοί, πρέπει να την εφεύρουμε. Και μάλιστα, όχι καταγγέλλοντας ετούτο το βάρβαρο πράμα, δε χρειάζεται να ξοδευόμαστε τζάμπα σε καταγγελίες. Φτάνει να το κάνουμε νιώθοντας και μεταδίδοντας στους άλλους το όνειρο ή την ιδέα ότι:
Ακόμα και οι εχθροί κάθονται σ’ ένα τραπέζι να κουβεντιάσουν λογικά, όταν απειλείται η ζωή και των δύο.
Στο κάτω – κάτω της γραφής η δημόσια συκοφαντία είναι ποινικό αδίκημα.
Δεν καταλαβαίνω λοιπόν:
Γιατί να μην τιμωρείται ο πολιτικός που συκοφαντεί τον συνάδελφό του ή τον δημοσιογράφο ως απατεώνα ή αργυρώνητο ή δεν ξέρω τι άλλο;
Όπως τιμωρείται ο δημοσιογράφος που δημοσίως αποκαλεί έναν πολιτικό απατεώνα, έτσι πρέπει να τιμωρείται και ο πολιτικός, όταν λέει τον δημοσιογράφο πουλημένο. Αν αυτό δε γίνεται, που δε γίνεται, αυτό το πράμα που ζούμε δεν είναι Δημοκρατία, αλλά πολιτική δικτατορία.