Η ιδεολογία του κακομοίρη

Η εξυπνάδα του βλάκα είναι να πει στον έξυπνο “κάνε πρώτος αυτά που λες”. Η βλακεία του έξυπνου είναι να δώσει στο βλάκα το καλό παράδειγμα.

Μην το νομίζετε απλό αυτό. Έτσι “την πάτησαν” οι μεγαλύτεροι σοφοί. Ο ίδιος ο Χριστός που έπλυνε τα πόδια των μαθητών του, “την πάτησε”. Πόσοι (πλην του Πάπα) πιστοί του πλένουν σήμερα τα πόδια των άλλων;

Κανείς. Κυριολεκτικά και μεταφορικά, κανείς.

Θυμάμαι μια περίοδο στην δεκαετία του ’90 ακόμα, που είχα αναπτύξει στον “Αραμπά” μια έντονη αρθρογραφία για την ανάγκη επιστροφής της χώρας στην πρωτογενή παραγωγή. Ανάμεσα στα πολλά που “μού ’σερναν” τότε διάφοροι εξυπνάκηδες, ανάμεσά τους και συνάδελφοι δημοσιογράφοι, ήταν και τούτο:

“Να πάει ο Παντελής να οργώσει και να σπείρει αυτός, αντί να κάνει μαθήματα σ’ εμάς”.

Κάνοντας αναδρομικά τώρα μια δημόσια εξομολόγηση, θέλω να πω ότι η κουβέντα εκείνη (ειπώθηκε από γνωστό μου άτομο) με χτύπησε κατάκαρδα. Δεν ξέρω γιατί με πείραξε τόσο!

Θυμάμαι επίσης το πρώτο αίσθημα που είχα με την κουβέντα του, ότι ναι, δίκιο έχει το παιδί, θα έπρεπε να τα κάνω κιόλας αυτά που γράφω, αλλιώς δεν θα έπρεπε να τα γράφω καθόλου.

Μετά όμως…

Αχ, μετά…

Όταν το έβαλα κάτω για να μελετήσω την πρωτόγονη εκείνη σκέψη που “μ’ έστειλε” κυριολεκτικά… τι να σας πω… τρόμαξα!

Φαντάστηκα τι θα σήμαινε να κάνει ο δημοσιογράφος, αυτά που λέει ότι χρειάζεται να κάνουν οι αγρότες, ας πούμε, αλλιώς δεν θα έπρεπε να τα λέει καθόλου.

Πώς θα ήταν άραγε η ζωή;

Αν ο δάσκαλος έκανε ο ίδιος στο σχολείο όσα λέει, χωρίς να τα λέει στους μαθητές του, αν ο γιατρός εφάρμοζε ο ίδιος τις γνώσεις του, χωρίς να δίνει καμία συμβουλή στους ασθενείς του… τέτοια σκεφτόμουν… και άλλα δηλαδή… γιατί ναι… είχα μπει στη λογική να μελετώ εξαντλητικά τη λογική των αγροίκων, ώστε να κατεβαίνω στο γιατάκι τους, να κάθομαι σταυροπόδι μαζί τους, να μιλώ τη γλώσσα τους, να χρησιμοποιώ τον δικό τους κώδικα, ώστε να καταλαβαίνουν αυτά που θέλω να τους πω… κοίτα όμως που με βγάζει αυτός ο αποστολικός δρόμος… να “σταυρώνομαι για τις αμαρτίες του κόσμου”, ο κόσμος όμως να λέει ότι έπρεπε να δώσω το καλό παράδειγμα κι όταν έδωσα όντως το καλό παράδειγμα, ο κόσμος πάλι έλεγε “τά ’θελες και τά ’παθες”. Κι αυτό ήταν το ηπιότερο. Πώς να χαρακτηρίσω δηλαδή το άλλο που έλεγαν, ότι “ο Παντελής είναι αποτυχημένος”;

Από πού να τον πιάσεις αυτόν τον κακομοίρη;

Διότι, μιλώντας για την πρωτογενή παραγωγή, το καλό παράδειγμα το είχα δώσει, όχι μία φορά, ούτε με έναν τρόπο, αλλά σε όλες τις απόπειρες να οργανώσω μια ομάδα με αντικείμενο την πρωτογενή παραγωγή, έφτανα πάντα στην ίδια κατάληξη: “Κάν’ το εσύ κι εδώ είμαστ’ εμείς”.

Καταθέτω αυτή τη μεγάλη εμπειρία που απόκτησα προσηλωμένος στην λαϊκή τάξη: Δίνοντας το καλό παράδειγμα στους αγαπημένους χωριανούς μου (συγκεκριμένα μιλώ) κάνοντας πολυετή αγώνα για το μοναδικό στον κόσμο σαγκουίνι Γουρίτσης, ας πούμε, δεν έφτασα ποτέ σε κανένα αποτέλεσμα! Πετύχαινα εκεί που χρησιμοποιούσα τις δικές μου δυνάμεις, αποτύγχανα όμως εκεί που ζητούσα την ελάχιστη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερομένων, την ατομική ή τη συλλογική.

Στην εξομολόγησή μου αυτή να κάνω και μια ομολογία:

Κουράστηκα.

Μ’ αυτό, κουράστηκα.

Είδα ότι αυτός ο λαός, όσο και να τον αγαπάς, “τα θέλει όλα στο χέρι”. Ό,τι του δίνεις, το απολαμβάνει. Μπορεί να σε κάνει θεό για όσα του δίνεις. Αν όμως του ζητήσεις μια ελάχιστη συμμετοχή για να γίνει καλύτερο και μεγαλύτερο αυτό που μπορείς εσύ να του δώσεις, σε πιάνει εχθρό.

Εξόριστος τώρα και με τη στάμπα “εχθρός του λαού”, νιώθω την κόπωση να με κυριεύει, αλλά και την εμπειρία να μου ψιθυρίζει στ’ αυτί:

Αυτός ο λαός είν’ έτοιμος να υποδεχτεί μετά βαΐων και κλάδων τον επόμενο σωτήρα του. Μόνο που αυτή τη φορά δεν θα έχει ευκαιρία να τον σταυρώσει στον Γολγοθά λίγες μέρες αργότερα. Ο σωτήρας που ο λαός θ’ αναδείξει στην εξουσία, δεν θα ξανακατέβει ποτέ απ’ αυτήν.

Μακάρι νά ‘ξερε ο εξυπνάκιας που θριαμβεύει πάντα όταν τα βάζει μαζί μου, μακάρι νά ’ξερε τι σημαίνει αυτό, γι’ αυτόν, όχι για μένα…