Η Αιτωλοακαρνανία είν’ ένα καρύδι κι ένα αμύγδαλο στο ίδιο σακί. Ο διαχωρισμός τους είναι από κάθε άποψη αναγκαίος.
Είν’ ένα όραμα, όλα όμως τα καλά πράγματα έτσι ξεκινούν: Από την αποκατάσταση του ρυθμού και της αρμονίας.
Η εξάλειψη της ιστορικής διαταραχής περνάει από μία και μόνο στρατηγική επιλογή: Οι επτά “Καλλικρατικοί” Δήμοι της Αιτωλοακαρνανίας να γίνουν δύο:
Ο Δήμος Αιτωλίας με έδρα το Θέρμο στη μία όχθη του Αχελώου και ο Δήμος Ακαρνανίας με έδρα τη Στράτο στην άλλη.
Στην κοινή ζωή τους οι άνθρωποι χρειάζονται ιστορικές, γεωγραφικές, πολιτισμικές και παραγωγικές αντιστοιχίες. Η Αιτωλία και η Ακαρνανία δεν αποτελούν εξαίρεση. Αντιθέτως, το έχουν άμεση ανάγκη. Διότι αυτό είναι που τους λείπει. Αυτό είναι το στοιχείο που καταδικάζει την Αιτωλοακαρνανία στην – δεδομένη θαρρείς – καθυστέρηση.
Σ’ έναν κόσμο που ομογενοποιείται ραγδαία, η εντοπιότητα αποτελεί καταφύγιο.
Με την ίδρυση των Δήμων Αιτωλίας και Ακαρνανίας ο τόπος θα ξαναπιάσει το νήμα της Ιστορίας από κει που το άφησε στο παρελθόν για να συνεχίσει αρμονικά στο μέλλον.
Δεν είναι όμως αυτό που θα γίνει πρώτο. Η επανίδρυση των Δήμων είναι πολιτική, κοινωνιολογικά όμως, η πολιτική έπεται. Στην Ιστορία πάντα προηγούνται οι Τέχνες. Η σοφή επιλογή θα ήταν επομένως ν’ αφεθούμε στα χέρια των Μουσών. Αυτή θα ήταν η πρώτη ενέργεια ώστε να συγκροτηθεί Κίνημα.
Κι αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, πριν από την ίδρυση του Δήμου Αιτωλίας και του Δήμου Ακαρνανίας, οι άνθρωποι του πνεύματος θα διερευνήσουν την προφορική παράδοση του ενός και του άλλου τόπου.
Οι συγγραφείς έχουν τον πρώτο λόγο.
Πρώτη δουλειά τους είναι να καταγράψουν τα Δημοτικά τραγούδια. Η Αιτωλία χρειάζεται τα Αιτωλικά τραγούδια της, αυτά που κουβαλάει στην ψυχή της επί αιώνες, αλλά δεν απόκτησαν ποτέ τ’ όνομά τους. Η Ακαρνανία επίσης.
Όπως η Ήπειρος έχει το αναγνωρίσιμο Ηπειρώτικο τραγούδι και η Κρήτη το αναγνωρίσιμιο Κρητικό, έτσι και η Αιτωλία χρειάζεται το αναγνωρίσιμο Αιτωλικό τραγούδι της, η Ακαρνανία το Ακαρνανικό. Γιατί το έχει. Δεν χρειάζεται να το κατασκευάσει κανείς.
Η Αιτωλοακαρνανία είναι μια διοικητική έννοια, η μόνη στην Ελλάδα που ΔΕΝ έχει αναγνωρίσιμο Συλλογικό χαρακτήρα. Και πρέπει ν’ αποκτήσει. Είναι ζήτημα οντολογίας.
Μαζί με τα Δημοτικά τραγούδια (μαζί και με τα νέα τραγούδια της, γιατί όχι) η Αιτωλία θα καταγράψει τους δημοτικούς χορούς της, μ’ εκείνο το ιδιαίτερο χρώμα που στις μέρες μας φθίνει, αλλά πριν χαθεί ολότελα, μπορεί (ακόμα) να διασωθεί, να καταγράψει επίσης τις παροιμίες, τις λαϊκές ιστορίες, τους μύθους και τα παραμύθια, τα ήθη και τα έθιμα, να μελετήσει την τοπική μουσική και την λογοτεχνία των Αιτωλών. Ποιος Αιτωλός σήμερα ξέρει τον Γεώργιο τον Αιτωλό που πρώτος έκαμε έμμετρους τους μύθους του Αισώπου στην Κωνσταντινούπολη και ποιος ξέρει τον Αλέξανδρο τον Αιτωλό, τον ποιητή της Πλευρώνας;
Χρειάζεται, με δύο λόγια, να γραφεί από την αρχή η Ιστορία της Αιτωλίας από τη μία και η Ιστορία της Ακαρνανίας από την άλλη. Με όραμα αυτή τη φορά, όπως γράφεται η Ιστορία ενός έθνους ή μιας φυλής.
Αν ένας τόπος δεν έχει ποιητές για να τον υμνήσουν, ή, αν ένας τόπος δεν τιμά τους ποιητές που τον υμνούν, δεν αξίζει να υπάρχει αυτόνομα, του αξίζει να είναι ουρά άλλων.
Πρακτική εφαρμογή αυτής της ιδέας είναι η Ομοσπονδία των σημερινών Αιτωλικών Πολιτιστικών Συλλόγων με έδρα το Θέρμο και, αντίστοιχα, η Ομοσπονδία των σημερινών Ακαρνανικών Πολιτιστικών Συλλόγων με έδρα τη Στράτο.
Δεύτερη πρακτική εφαρμογή αυτής της κατεύθυνσης είναι η Ομοσπονδία των σημερινών Αιτωλικών Συνεταιρισμών ή των Αιτωλικών Ομάδων Παραγωγών. Στόχος η στοιχειοθέτηση του brand name “Αιτωλικά προϊόντα” από τη μια, και “Ακαρνανικά προϊόντα” από την άλλη. Για να βρει πρόσωπο η παραγωγή, άρα να υπάρξει Οικονομία.
Τρίτη πρακτική εφαρμογή αυτής της κατεύθυνσης είναι η έκδοση δύο εφημερίδων: Της Αιτωλικής και της Ακαρνανικής, με οποιαδήποτε έδρα. Η εφημερίδα είναι η κύρια φωνή ενός τόπου. Μπορεί να το ξεχάσαμε αυτό, αλλά θα το θυμηθούμε πολύ σύντομα, όταν θα κλείσουν – και θα κλείσουν – οι εφημερίδες που κυκλοφορούν με αναχρονιστικά μοτίβα. Χωρίς εφημερίδα, χωρίς τοπική δημοσιογραφία, ο τόπος γίνεται άλαλος. Λοιπόν,. Η Αιτωλική και η Ακαρνανική εφημερίδα καταγράφουν καθημερινά το γίγνεσθαι, άρα εκφράζουν την τοπική ψυχή – με την κυκλοφορία τους δε – κάνουν τους αναγνώστες μετόχους της Μεγάλης Ιδέας.
Τέταρτη πρακτική εφαρμογή αυτής της κατεύθυνσης είναι η ίδρυση Δημοτικής Παράταξης με αυτά τα φρονήματα, με αυτό το Τοπικό Όραμα. Ποιο είναι τώρα το διακύβευμα των Δημοτικών Παρατάξεων που διεκδικούν τον Δήμο στις εκλογές; Ε, πέραν της κομματικής αναφοράς, δεν υπάρχει διακύβευμα! Είναι μόνο το πρόσωπο που ηγείται και το κόμμα στο οποίο (το πρόσωπο) αναφέρεται. Τίποτ’ άλλο! Τόσο μεγάλη είναι η φτήνια όλων των Δημοτικών παρατάξεων, όλων των Δήμων… Οπότε, μία παράταξη που έχει τοπικό διακύβευμα με παραπομπές στην Ιστορία, την Γεωγραφία, τον Πολιτισμό, την Παραγωγή, εν τέλει δε, στην Οικονομία, θα καλλιεργούσε το Συλλογικό πνεύμα που προαπαιτείται. Δεν έχει σημασία σε ποιον από τους “επτά” Δήμους θα γινόταν, κατά πρώτον. Μακάρι να γινόταν και στους “επτά”.
Όταν γίνουν αυτά, όταν πάρουν μορφή αυτά (και μπορούν να υπάρξουν χωρίς πολιτική παρέμβαση, μπορούν να γίνουν από τον καθένα μας) μπορεί να γίνει και η συνένωση των Δήμων Θέρμου, Ναυπακτίας, Μεσολογγίου και Αγρινίου σε έναν Δήμο με την επωνυμία “Δήμος Αιτωλίας”. Αντίστοιχα θα γίνει και η συνένωση των Δήμων Αμφιλοχίας, Ξηρομέρου και Ακτίου – Βόνιτσας σε έναν Δήμο με την επωνυμία “Δήμος Ακαρνανίας”.
Σε ό,τι αφορά τις έδρες Θέρμο και Στράτο, είναι βέβαιο, αν το θέμα τεθεί (και κάποτε θα τεθεί) θα υπάρξουν οι πιο έντονες συζητήσεις, γιατί ακόμα σήμερα σκεφτόμαστε με την σκέψη στον πρόεδρο του χωριού που κουβαλάει στην κωλότσεπη την σφραγίδα του προέδρου, οπότε είναι καλό να μένει στη γειτονιά μας ο πρόεδρος, να μην τρέχουμε να τον ψάχνουμε για μια υπογραφή και μια σφραγίδα ρε παιδάκι μου…
Μόνο που, σήμερα, όποια χαρτιά χρειάζεσαι από την Κοινότητα, δηλαδή από τον Δήμο, έρχονται στο κινητό τηλέφωνο με μία απλή κλήση σ’ ένα νούμερο. Κι αν δεν έρχονται ακόμα, θα έρθουν σύντομα. Οπότε το Δημαρχιακό Μέγαρο και ο εξοπλισμός του μπορεί να είναι ακόμα και σε μια ραχούλα.
Οι ιδέες αυτές χρειάζονται βέβαια συλλογική διαβούλευση. Μια διαβούλευση που χρειάζεται την συμμετοχή όλων των ιδιοτήτων, τελευταία δε όλων την πολιτική. Αυτή τη φορά, ναι, για ένα τόσο μεγάλο θέμα, δεν χρειάζεται η πολιτική βούληση. Χρειάζεται πρωτοποριακά η λαϊκή βούληση, όπως μπορεί να εκφραστεί από τους ποιητές, τους συγγραφείς και τους δημοσιογράφους μιας μικρής (γι’ αυτά, και της μεγάλης για τ’ άλλα) πατρίδας.