Είδατε; Δε φτάνει να συντάσσομαι μαζί σας στο θέμα της Αγιασοφιάς. Θέλετε να συντάσσομαι μαζί σας και με τον δικό σας τρόπο.
Το σκεφτόμουν εψές βράδυ αυτό στο μπαλκόνι μου μετρώντας τα φώτα της πόλης. Κι έτσι όπως το έψαχνα, συμπέρανα ότι αυτό ακριβώς είναι το αίτιο για την διχόνοια ενός έθνους: Δε φτάνει να συμφωνούμε όλοι ότι ο Ερντογάν διέπραξε ανοσιούργημα. Πρέπει να συμφωνούμε και στο γιατί. Διατυπώνοντας όμως το “γιατί” του ο καθένας, αρχίζει το λακριντί.
Αλλά, τότε, προκύπτει άλλο πρόβλημα:
Όσο και να συμφωνούμε όλοι στο βασικό, δεν κάνουμε τίποτε στο τέλος, γιατί διαφωνούμε όλοι με όλους στα επιμέρους.
Αποτέλεσμα; Ο Ερντογάν θα μείνει ανενόχλητος να κάνει αυτό που θέλει. Και θα το κάνει. Όσο και να βαράμε τον κώλο μας κάτω, θα το κάνει.
Αυτό που περιγράφω, δε μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Είναι ένα φαινόμενο που έχει την εξήγησή του, αλλά και γι’ αυτήν, αν συζητήσουμε, θα προκύψει το ίδιο πρόβλημα.
Η δική μου εξήγηση, τελοσπάντων, είναι πως ο καθένας από μας είναι… “ό,τι θυμάται, χαίρεται”. Ο πολίτης αυτής της χώρας, με τα δικαιώματά του σημαία στο κούτελο, ασχολείται με ό,τι βρεθεί μπροστά του τη μέρα. Την άλλη μέρα, θ’ ασχοληθεί με άλλο. Και πάει. Αυτό ήταν…
Έχουμε σοβαρό πρόβλημα…
Ο λαός που έχει τέτοιο πρόβλημα, είναι βέβαιον, θα γίνει μια χαψιά στο στόμα του λύκου που καιροφυλακτεί στο καρτέρι του.
Δεν έχουμε μέλλον. Να το ξέρετε.
Όποιος κι αν γίνει πρωθυπουργός σ’ αυτή τη χώρα, ακόμα κι ο Άγιος Παΐσιος να γινόταν, στον ίδιο γκρεμό θα πέφταμε.
Θέλω να σταθώ πάντως σ’ ένα σημείο που, αν και το είπαν λίγοι φίλοι, απηχεί την άποψη πολλών που… δεν το είπαν:
Μου έγραψαν ότι, συγκρίνοντας το Βυζάντιο (δηλαδή την Ρωμαιοκρατία) με την Τουρκοκρατία, συγκρίνω ανόμοια μεγέθη. Το ίδιο μου έγραψαν και για την σύγκριση του χριστιανισμού με το ισλάμ. Ένας φίλος το πήγε ακόμα παραπέρα:
“Έχεις την ικανότητα να γράφεις υπέροχα, όμως πάνω στον οίστρο σου συγκρίνεις ανόμοια πράγματα και γεγονότα”, μου έγραψε.
Δε με πείραξε που το έγραψε. Συμβαίνει πολλές φορές και το προσπερνώ. Με πόνεσε όμως όταν το επιβράβευσε με like ένας παιδικός μου φίλος. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις – μόνο σ’ αυτές – γίνομαι εύθικτος. Γίνομαι, γιατί χαλάει ένας ολόκληρος κόσμος, μυθολογημένος πες, αλλά ισοδυναμεί με το εσωτερικό σύμπαν που θρέφει ζωτικά ο καθένας μας.
Γράφω με οίστρο;
Εγώ;
Που διάβασα μια ολόκληρη βιβλιοθήκη για να μπορώ να λέω το ένα και το άλλο; Που ασκούμαι στο γράψιμο πενήντα τρία ολόκληρα χρόνια, περισσότερο από μισό αιώνα, για να γράφω καλά;
Είναι οίστρος να γράφεις καλά;
Ας πούμε όμως ότι είναι.
Γιατί είναι λάθος (ακόμα χειρότερα δε, αποτέλεσμα οίστρου) να συγκρίνω τον χριστιανισμό με το ισλάμ;
Το εξήγησε ο – αγαπητός μου κατά τ’ άλλα – φίλος, όπως το μάθαμε όλοι στο Σχολείο:
“Οι πράξεις του ισλάμ πηγάζουν από το κοράνι, φανερώνουν καταναγκασμό και βαρβαρότητα αντίθετη σε κάθε έννοια πολιτισμού. Αντίθετα, οι πράξεις του χριστιανικού κόσμου και των ηγετών του, έστω και λαθεμένες, πηγάζουν από την ελεύθερη βούληση και έχουν δημιουργήσει πολιτιστικά επιτεύγματα, όπως η Αγία Σοφία, αξιοθαύμαστα ανά τους αιώνες”.
Έτσι έγραψε.
Αλλά… τι να πρωτοπείς τώρα;
Ότι ο Ιουστινιανός που έχτισε την Αγία Σοφία, μόλις είχε σφάξει “στο γόνατο” 30.000 στασιαστές; Να πεις ότι… ο Ιουστινιάνειος Κώδικας αποκεφάλισε αμέτρητους Έλληνες και κατακρεούργησε άλλους, επειδή αρνήθηκαν ν’ ασπαστούν τον χριστιανισμό και άρπαξε τις περιουσίες τους για να τις δώσει στα μοναστήρια, περιουσίες που κατέχουν ΑΝΗΘΙΚΑ μέχρι και σήμερα;
Μπορεί να βολεύει πολλούς να το ξεχνάμε αυτό, αλλά εγώ… ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ… Ξέρω ιστορία. Ξέρω και την συνέχεια της Ιστορίας στο σήμερα. Γι’ αυτό.
Λοιπόν, αυτά κι άλλα (μην κάτσω ν’ αραδιάζω τώρα) ήταν απόρροια ελεύθερης βούλησης;
Κοιτάξτε…
Δεν ήθελα ποτέ να μαλώσω με κανέναν. Μάλωσα όμως με πολλούς. Όχι γιατί πήγα με πρόθεση να μαλώσω, ποτέ δεν έγινε αυτό (αγαπώ ακόμα κι εκείνους που διαφωνώ μαζί τους) μάλωσα ωστόσο με πολλούς γιατί εννοούσα να λέω ήρεμα και γλυκά, με παρρησία όμως, τη γνώμη μου. Το ίδιο δίδαξα και στους γιους μου. Είναι λοιπόν ζήτημα αρχής. Οπότε πρέπει να το ξαναπώ… “κι όποιον πάρει ο χάρος”:
Ναι, η Ρωμαιοκρατία (και όχι το Βυζάντιο) έκαμε απείρως μεγαλύτερη ζημιά στον Ελληνισμό, απ’ ό,τι έκαμε το ισλάμ.
Όποιος έχει ακόμα καμιάν αμφιβολία, ας διαβάσει την “Ελληνική Νομαρχία” που τυπώθηκε το 1806, δεκαπέντε χρόνια πριν από την επανάσταση του 1821…