Σε ηλικία 81 ετών πέθανε στις 16 Ιουνίου 2020 στο Ίστμπουρν της Αγγλίας ο Τσαρλς Γουέμπ. Ένα χρόνο πριν είχε πεθάνει η γυναίκα του Ιβ, με την οποία πέρασαν μεγάλο μέρος του χρόνου τους ταξιδεύοντας και διδάσκοντας τα τρία παιδιά τους οι ίδιοι, τα εκπαίδευαν κατ’ οίκον. Ήταν υπεύθυνοι μιας κατασκήνωσης γυμνιστών στο Νιου Τζέρσεϋ και σε μια επίδειξη αλληλεγγύης ενάντια στους νόμους περί γάμου στις ΗΠΑ, χώρισαν, αλλά παρέμειναν μαζί.
Ο Τσαρλς Γουέμπ έγραψε ένα μυθιστόρημα με τίτλο «The Graduate» (Ο Πρωτάρης) και το 1967 έγινε ταινία με πρωταγωνιστή τον Ντάστιν Χόφμαν. Είχε δηλώσει ότι το εμβληματικό βιβλίο του και η ταινία βασίστηκαν σε πραγματικές εμπειρίες από το Λος Άντζελες όπου μεγάλωσε, ισχυρίστηκε όμως ότι δεν ήταν αυτοβιογραφικό. Παρά την επιτυχία του βιβλίου του, κέρδισε μόνο 20.000 δολάρια από τα δικαιώματα της ταινίας. Είχε επιλέξει να ζήσει μια ζωή μακριά από τη γοητεία και τη λάμψη του Χόλιγουντ.
“Εκατομμύρια κι εκατομμύρια κερδήθηκαν από το «The Graduate» – οι άνθρωποι το λατρεύουν – αλλά εγώ ψάχνω για καμιά λίρα ν’ αγοράσω το σαντουϊτσάκι μου”, είπε κάποτε ο Γουέμπ στο BBC.
«Η γυναίκα μου κι εγώ κάναμε πολλά πράγματα που δεν θα είχαμε κάνει εάν ήμασταν πλούσιοι. Θα μετρούσα τα χρήματά μου, αντί να μορφώνω τα παιδιά μου», είπε σε συνέντευξη του το 2006 στο AP.
Μια τέτοια στάση ζωής, όπως η στάση ζωής του συγγραφέα Τσαρλς Γουέμπ (όπως άλλωστε και πολλών άλλων επιφανών του Δυτικού κόσμου κι ας μην αριθμούνται) αμφισβητεί ευθέως το σύστημα. Θα έλεγα ότι το απειλεί κιόλας, όχι μόνο με τον αντικομφορμισμό του ιδίου και της συζύγου του Ιβ, αλλά με το παράδειγμά τους που μιμήθηκαν ή θα μιμηθούν κι άλλοι, που δε χρειάζεται να είναι πολλοί για ν’ αρχίζει να τρίζει ο θρόνος.
Ο πόλεμος κατά του συστήματος δεν είναι ανάγκη να γίνει με τα όπλα, όπως φαντασιώνονται πολλοί, ούτε με διαδηλώσεις, όπως φαντασιώνονται άλλοι, ούτε καν με απεργίες, αρκεί να στοιχειοθετηθεί ένας άλλος τρόπος ζωής, αντισυμβατικός, αντίρροπος, “αντί”, όχι μόνο στην εξουσία, αλλά ΚΑΙ στην αντιεξουσία.
Η αμφισβήτηση του απάνθρωπου συστήματος (έμπρακτη, μόνο αν αν το άτομο μένει από επιλογή ανένταχτο) ακόμα κι όταν φαντάζει δονκιχωτισμός, είναι απείρως ισχυρότερη από την πιο μαχητική διαδήλωση χιλιάδων επαναστατών της συγκυρίας.
Περιέργως όμως, αυτοί που απευθύνονται στο λαό και του ζητούν “να σηκωθεί από τον καναπέ” για να επαναστατήσει και ν’ ανατρέψει την επονείδιστη κυβέρνηση, αποσιωπούν μια αλήθεια και ξεχνούν έναν όρο:
Αποσιωπούν ότι στη θέση της κυβέρνησης που θα ρίξουν, θα έρθει η δική τους κυβέρνηση, η οποία δεν θα διαφέρει από την άλλη, τα ίδια αποτρόπαια πράματα θα κάνει, άρα δεν μάχονται κατά της εξουσίας, μάχονται υπέρ της εξουσίας.
Και ξεχνούν ότι… την – ανατρεπτική για το σύστημα – γοητεία που ασκεί στο λαό ένας συγυρισμένος σαρκασμός, ο αναχωρητισμός, ας πούμε, ενός αγίου καλόγερου ή ενός αμαρτωλού συγγραφέα, είναι όρος εμβολισμού του συστήματος, διότι, στην έκταση του ατόμου, εκεί που το άτομο γίνεται κοινωνία, η αντισυμβατική στάση του γιγαντώνεται και μετατρέπεται σε ακαταμάχητη ανατρεπτική δύναμη. Όχι της κυβέρνησης, αλλά της εξουσίας.
Εκεί μετριέται η ατομική στάση του καθενός. Δε μετριέται με τις απεργίες που συμμετέχει, ούτε με τις διαδηλώσεις που πάει, δε μετριέται με τις επαναστατικές παρόλες που γράφει στο facebook.