Το 2024 εκδόθηκε το βιβλίο μου “Μυρτιά η νύμφη της Τριχωνίδας”. Μια εργασία μισού αιώνα. Από μαθητής του Δημοτικού άρχισα να γράφω ό,τι άκουγα, ότι μάθαινα, ό,τι έβρισκα στα διαβάσματά μου και αφορούσαν τη Μυρτιά, τη Γουρίτσα, τον ιερό μου τόπο.
Θα συνοψίσω εδώ σε δέκα τίτλους τους λόγους για τους οποίους – κατά τη γνώμη μου – το βιβλίο αυτό είναι σημαντικό. Δεν το κάνω αξιολογικά, το κάνω για υποβοήθηση του αναγνώστη που θέλει να το κρίνει, χωρίς να γνωρίζει κάποια ιδιαίτερα θέματα τοπικής φύσεως:
- Συγκρίνοντας μύθους και θρύλους και με συναρμολόγηση μοτίβων το βιβλίο αυτό έφτασε διερευνητικά στην αποκάλυψη ότι ο τόπος της Αιτωλίας είναι η Προμινωική Κρήτη, η Γη των Κουρητών.
- Εντόπισε τον θαμμένο και ξεχασμένο εδώ κι οκτώ αιώνες αρχαίο ναό της Αφροδίτης.
- Απέδειξε ότι η ιστορία του τόπου φτάνει μέχρι τη μυθική γέννηση του Διός, όταν οι Κουρήτες κλήθηκαν από τη Ρέα για να τον φυλάνε στο Ιδαίον Άντρον. Από εκείνους τους Κουρήτες προέκυψε η Κρήτη.
- Κατέγραψε για πρώτη φορά την άγνωστη και βεβαίως άγραφη μυθολογία του Μοναστηριού της Μυρτιάς. Όπως αποδείχτηκε όμως εκ των υστέρων, ήταν λάθος η ανακοίνωσή τους σε Συνέδριο του 2012, διότι τα οικειοποιήθηκαν κάποιοι και, ανοίκεια, τα δημοσίευσαν με την υπογραφή τους.
- Κατέγραψε και διέσωσε άγνωστες λεπτομέρειες από την περίφημη Μάχη της Γουρίτσας το 1944.
- Κατέγραψε έναν ξεχασμένο θρύλο για το γεφύρι του Κεφαλόβρυσου, αντίστοιχο εκείνου για το γεφύρι της Άρτας. Ο μύθος αυτός διασκευάστηκε σε ποίημα με ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, σαν δημοτικό τραγούδι.
- Κατέγραψε και παραδίδει στην αθανασία 115 σπαρταριστούς λαϊκούς μύθους.
- Στην ίδια εργασία εντάσσεται η καταγραφή 15 άγραφων και άγνωστων λαϊκών παραμυθιών που, πάντως, είχαν δημοσιευτεί στον “αραμπά” τη δεκαετία του ’90, λόγω του όγκου τους όμως καταχωρήθηκαν σε άλλο (ανέκδοτο) ακόμα βιβλίο με τίτλο “Αιτωλικά παραμύθια”.
- Στην ίδια εργασία που έδωσε αυτόν τόμο των 784 σελίδων, εντάσσεται ένα ακόμα βιβλίο υπό τον τίτλο “Σαγκουίνι Γουρίτσης, ο βασιλιάς των πορτοκαλιών”. Το βιβλίο εκδόθηκε το 2018, η βελτιωμένη όμως επανέκδοσή του δεν έχει γίνει ακόμα.
- Στην ίδια επίσης εργασία εντάσσεται και το ανέκδοτο επίσης αφήγημα “Πήλινα Χρόνια” που αναφέρεται σε μνήμες της προβιομηχανικής Μυρτιάς (1950 – 1970).
Ο δημοσιογράφος Σπύρος Γρομητσάρης που διάβασε το βιβλίο, έγραψε:
“Μυρτιά: Η νύμφη της Τριχωνίδας. Σε μια διήμερη θαλασσινή εξόρμηση άρχισα να διαβάζω το βιβλίο του Παντελή Φλωρόπουλου τον οποίο δυσκολεύομαι να περιγράψω / χαρακτηρίσω / προσδιορίσω. Δυσκολεύομαι για την ακρίβεια να βρω τις κατάλληλες λέξεις που θα αποτυπώνουν πλήρως την εκτίμηση και τον σεβασμό μου στον άνθρωπο και συγγραφέα. Να, τώρα που το σκέφτομαι, είμαι στο 50-50 ν’ αποφασίσω αν εκτιμώ περισσότερο τον Λάκη ή «γιατρό», όπως τον λέει η μητέρα μου, ή τον συγγραφέα / γραφιά (με την καλή έννοια).
Το σίγουρο είναι ότι δεν είχα διαβάσει ξανά βιβλίο από τις σελίδες του οποίου ξεπηδούσαν μνήμες της ζωής μου που νόμιζα είχα ξεχάσει. Ακόμα και μυρωδιές μου «έσπασαν» τη μύτη. Καθαρές και έντονες γεύσεις ξανάρθαν (νοερά αλλά τόσο ζωντανά) στον ουρανίσκο. Μύρισα και γεύτηκα ξανά εκείνα τα – παλιά – σαγκουίνια που έτρωγα λαίμαργα παιδί στον κάμπο (μας). Και τα μανταρίνια γλύκισμα. Φυσικά και τα λεμόνια που λειτουργούσαν και ως φάρμακο δια πάσα νόσον, όπως μας μάθαιναν οι μεγαλύτεροι. Μετά από, ούτε ξέρω πόσα χρόνια, έφαγα αθερίνα της Τριχωνίδας που έβρεχε και βρέχει το πατρικό μου, το ΣΠΙΤΙ μου. Θα μπορούσα να γράφω κατεβατά για όλα όσα θυμήθηκα, «μύρισα», «γεύτηκα», αισθάνθηκα διαβάζοντας το βιβλίο, δεν θέλω να κουράσω. Θα μείνω στα παραπάνω που ήταν και τα πιο έντονα για μένα. Α, μην ξεχάσω ότι πια δεν προτιμάω το σαφώς πιο εύηχο όνομα Μυρτιά για το χωριό μου αλλά το παλιακό, Γουρίτσα. Γιατί; Το γιατί θα το μάθετε, αν δεν το έχετε ήδη μάθει, διαβάζοντας το βιβλίο της ζωής μας. Κι αυτό το τελευταίο, στο δικό μου μυαλό τουλάχιστον, δεν είναι υπερβολή”.
Η συγγραφέας Ελένη Πριοβόλου το χαρακτήρισε “εξαιρετικό πόνημα” και η πολιτικός μηχανικός Μαρία Οικονόμου έγραψε: “… περιγραφικό – συλλογικό ανάγνωσμα, που αναφέρεται στον τόπο του, μέσα από ιστορίες, μύθους, θρύλους. Γραμμένο με μια μοναδική αμεσότητα, απλοϊκό λόγο, μεταφέρει τον αναγνώστη σε μια παλιά ωραία Ελλάδα… προσωπικά με συγκίνησε, γιατί ένιωσα πως ο συγγραφέας έγραφε όχι τόσο για να μας μεταφέρει την πληροφορία, όσο για να τη βιώσει ο ίδιος ξανά… αξιόλογο για τη βιβλιοθήκη σας, σπουδαίο έργο για τον τόπο”!
Ο ηθοποιός Περικλής Λιανός έγραψε στον λογαριασμό του στο facebook: “Απόλαυση η ανάγνωσή του. Έμαθα πολλά, προβληματίστηκα, συγκινήθηκα. Ευγνώμων”.
Η ανάρτηση του Περικλή Λιανού απέσπασε περισσότερα από 500 likes και πολλά σχόλια. Η Έλενα Αρβανίτη έγραψε από κάτω: “Μπράβο στον Παντελή. Χρόνια έχω να τον δω, σπουδαίος”. Και η Μαριάνθη Κωτσαρέλη έγραψε: “Συγχαρητήρια στον Παντελή. Το έχω πάρει. Είναι υπέροχο”.
Ο Παντελής Στεργίου, ο Λάμπρος Μπαλαμάτσης και άλλοι είπαν ότι “έμαθα πολλά που δεν ήξερα”, ενώ ο εκπαιδευτικός Κώστας Κορδάτος έγραψε ότι “πρέπει να το πάρουν όλα τα σχολεία της Τριχωνίδας για τη βιβλιοθήκη τους”.
Η δασκάλα Δέσποινα Ζιόβα έγραψε: “Πιστεύω πως αξίζει να είναι ένα βιβλίο που τιμητικά θα χαρίζεται από τον Δήμο Θέρμου στους επίσημους επισκέπτες”.
Ο Λάμπρος Μεραντζής έγραψε: “Εντρύφησα και με ταξίδεψε”.
Και η Έφη Παπά: “Διαφωτιστικό, συγκλονιστικό, καταπληκτικό σε γενικές γραμμές”.
Αυτά γράφηκαν, είναι όμως κι άλλα που δε γράφηκαν. Και είναι, αν μη τι άλλο, συγκινητικά.
Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς ειδικά εκείνους που, χωρίς να έχουν σχέση με τη Μυρτιά, αγόρασαν το βιβλίο μου “Μυρτιά η νύμφη της Τριχωνίδας”.
Δε μπορώ ακόμα να το πιστέψω… Ξεκίνησα να κάνω μία έκδοση λίγων αντιτύπων για να διασωθεί η εργασία που είχα κάνει ολόκληρη ζωή, χρειάστηκε όμως να κάνω επανέκδοση.
Οι μισοί από τους αγοραστές του βιβλίου δεν είναι Μυρτιώτες. Και, θέλω να πω (θα το πω γιατί δεν θέλω να κρατήσω αυτή την ομορφιά μόνο για τον εαυτό μου) αυτοί οι άνθρωποι με συγκίνησαν δέκα φορές περισσότερο από τους χωριανούς μου. Γιατί έκαμαν υπέρβαση. Αισθάνθηκαν ότι το γραπτό μου έχει πολύ μεγαλύτερη διάσταση από την διάσταση ενός μικρού χωριού. Ήξεραν ή ένιωσαν ότι, αυτό που έλεγα παλιά στον “αραμπά” (ό,τι είναι τοπικό, είναι παγκόσμιο) το εννοούσα, το είχα κάνει πράξη.
Ειδική μνεία σ’ αυτήν εδώ την αναφορά θέλω θα κάνω για τους ξενιτεμένους Μυρτιώτες που παρήγγειλαν το βιβλίο μου. Όταν με τον Τέρυ (από τις ΗΠΑ) μοιραστήκαμε κοινές παιδικές μνήμες από τα Λουτρά Μυρτιάς, αισθάνθηκα πλημμυρισμένος, το ίδιο κι εκείνος.
Όχι, δε μπορούσα να φανταστώ ότι θα βίωνα αυτή την θαυμάσια εμπειρία. Τώρα που τη ζω, δηλώνω ευγνώμων.
Μίλησα με πολλούς ανθρώπους που είχα να τους δω πολλά χρόνια, κάποιους από αυτούς δεν τους είχα γνωρίσει ποτέ.
Τώρα ξέρω… Οι μνήμες που κατέγραψα στο βιβλίο, η ιστορία, οι μύθοι, οι θρύλοι, τα πρόσωπα… θα ζουν στις βιβλιοθήκες και στις ψυχές, στις συνειδήσεις πολλών ανθρώπων, αυτής και της επόμενης γενιάς, και της μεθεπόμενης δηλαδή, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Υπό μία έννοια, η Μυρτιά έγινε αθάνατη.
Αυτές τις σκέψεις ήθελα να τις μοιραστώ μαζί σας.