Γράφηκαν πάρα πολλά για την 108η θέση, στην οποία κατετάγη παγκόσμια η δημοσιογραφία της Ελλάδας και ισοδυναμεί με τον “πάτο της Ευρώπης”. Η κατάταξη έγινε από τους «Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα», μια ΜΚΟ με έδρα στο Παρίσι που χρηματοδοτείται από ξένες Τράπεζες και τον Σόρος, ιδρύθηκε από φιλο-Τραμπικό δημοσιογράφο, ο οποίος υποστηρίχθηκε από τη Μαρίν Λεπέν… Μια θέση που κατατάσσει τον Ελληνικό Τύπο σε χειρότερη κατάσταση απ’ ό,τι στο Μπουρούντι και λίγο καλύτερη απ’ ό,τι στη Ζάμπια.
“Τραβηγμένο απ’ τα μαλλιά”…
Να πούμε όμως “τα σύκα – σύκα και τη σκάφη – σκάφη”. Εστιάζοντας στον Περιφερειακό Τύπο, ο οποίος μας απασχολεί ιδιαίτερα:
Παλιά ο Τοπικός Τύπος λεγόταν “Επαρχιακός”. Εξ ου και ο τίτλος της ΕΙΕΤ, του συνδικαλιστικού οργάνου των εβδομαδιαίων εφημερίδων που μετράει κάμποσες δεκαετίες στην πλάτη του: Ένωση Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου.
Κάποια στιγμή κατάλαβαν ότι ο όρος “Επαρχιακός” ήταν προσβλητικός για τις εκτός Αθηνών εφημερίδες και τους δημοσιογράφους τους. Ήταν σα να λέμε ότι στο ποδόσφαιρο οι Ομάδες της Αθήνας πρέπει να παίζουν πάντα στην Α΄ Εθνική και οι Ομάδες της Επαρχίας πρέπει να παίζουν πάντα στη Β΄…
Ε, αυτό ακριβώς ισχύει για τον Αθηναϊκό και τον Τοπικό Τύπο: Ο Τύπος των Ελληνικών πόλεων, πλην της Αθήνας, είναι νομικά και θεσμικά, παρακατιανός.
Δεν έχουν άδικο εκείνοι που μιλούν για “Αθηναϊκό κράτος”. Κατά κάποιο τρόπο η Ελλάδα είναι “υπόδουλη” στην Αθήνα.
Κάποια στιγμή ο όρος “Επαρχιακός Τύπος” αντικαταστάθηκε με τον όρο “Περιφερειακός Τύπος”. Αυτό συνέβη παράλληλα με την κατάργηση των Νομαρχιών και την διαμόρφωση των σημερινών 13 Περιφερειών του Σχεδίου “Καλλικράτης”.
Οι γραφειοκρατικοί όροι “Περιφερειακός”, “Επαρχιακός”, αλλά και “Τοπικός Τύπος” δεν ανταποκρίνονται καθόλου στον ουσιαστικό χαρακτήρα των εφημερίδων που έχουν έδρα τους οποιαδήποτε πόλη, πλην της Αθήνας. Αντιθέτως, οι επίσημοι αυτοί όροι “θολώνουν τα νερά”, παραπλανούν τον λαό, δημιουργούν μια στρεβλή εννοιολογία που, ως τέτοια, οδηγεί κάποτε σε λάθος (ενίοτε δε σε τυραννικές) αποφάσεις για τον εκτός Αθηνών Έντυπο Τύπο.
Ο σωστός όρος θα ήταν “Δημοτικός Τύπος”.
Αλλά τα θέματα αυτά (που είναι η βάση) δεν απασχολούν δυστυχώς κανέναν. Αντιθέτως, κυριαρχεί μία ακόμα πιο απαράδεκτη ορολογία, η οποία χρησιμοποιείται επίσημα, από Δήμους και Περιφέρειες, από πολιτικούς και από… ανίδεους: Μιλούν όλοι (στα Δελτία Τύπου, ας πούμε) για “Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης” αγνοώντας το βασικό: Ότι “Μαζικά” είναι μόνο τα Ηλεκτρονικά Μέσα Ενημέρωσης. Οι εφημερίδες ΔΕΝ είναι.
Όταν κάποιος εντάσσει τις εφημερίδες στον όρο “Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης”, αγνοεί την διαφορά ανάμεσα στην θέαση και την ανάγνωση. Αγνοεί ότι η θέαση αντιστοιχεί στη μάζα, ενώ η ανάγνωση στο άτομο. Αγνοεί επίσης ότι η θέαση αντιστοιχεί στην εικόνα, ενώ η ανάγνωση στην ουσία. Η θέαση είναι παθητική, αλλά η ανάγνωση ενεργητική. Οι διαφορές είναι τεράστιες.
Είναι σα να λέμε ότι το άτομο δεν διαφέρει από τη μάζα. Με άλλα λόγια, λέει πως το άτομο είναι μάζα, η κοινωνία είναι ένας χυλός, μια κουρκούτη.
Η εννοιολογία που αφορά την Δημοκρατία, μόλις “πήγε περίπατο”.
Ο σωστός όρος για τις εφημερίδες που θα έπρεπε να χρησιμοποιείται στα Δελτία των Φορέων και των πολιτικών είναι: “Έντυπα και Ηλεκτρονικά Μέσα Ενημέρωσης”.
Λεπτομέρειες, θα πεις…
Δεν είναι. Διότι απ’ αυτές τις γραφειοκρατικές ορολογίες ξεκινούν οι μαζικές αντιλήψεις για τον Τύπο και οι μαζικές αντιλήψεις οδηγούν σε πολιτικές, οι δε πολιτικές σε νόμους. Οι οποίοι νόμοι τυραννούν (κυριολεκτικά) τον Έντυπο Δημοτικό Τύπο της Ελλάδας.
Ναι, τον τυραννούν.
Ο ισχύων νόμος για τον Δημοτικό Τύπο (ο οποίος λέγεται φαφλατάδικα “Περιφερειακός” – νόμος που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και ήταν άρρηκτη συνέχεια του λεγόμενου “Νόμου Ρουσόπουλου” του 2007, επί Νέας Δημοκρατίας) είναι πια ένα κουρελόχαρτο, διότι κάθε διάταξή του έχει αλλοιωθεί από αμέτρητες Υπουργικές αποφάσεις, ερμηνεύεται δε κατά βούληση από τους Υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας Τύπου. Έχουμε φτάσει τώρα στο σημείο να θεωρείται νόμιμο το ψεύτικο και παράνομο το αληθινό. Ένα παράδειγμα μόνο: Οι πωλήσεις στο περίπτερο που κάνει μια τοπική εφημερίδα, ΔΕΝ αναγνωρίζονται. Αναγνωρίζονται μόνο οι ταχυδρομικές αποστολές της! Αυτό έχει μεγάλη σημασία, επειδή η εφημερίδα πρέπει ν’ αποδεικνύει 400 πωλήσεις ανά φύλλο, ώστε να έχει δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο.
Πέρα δηλαδή από την… διά νόμου στρέβλωση της αλήθειας, έχουμε την… διά νόμου στρέβλωση της φύσης του Τύπου, άρα και της δημοσιογραφίας!
Να μην αναλωθούμε καταγράφοντας εδώ τα τρελά που διέπουν τον Δημοτικό Τύπο της χώρας. Είναι πολλά… Και θα κουράσουν τον αναγνώστη που δεν έχει επαφή με αυτά…
Να περιοριστούμε στην ακριβέστατη και τεκμηριωμένη διαπίστωση ότι οι αρμόδιοι αγνοούν παντελώς την φύση του Δημοτικού Τύπου. Χειρότερο δε απ’ αυτό είναι ότι… δεν ακούνε κανέναν. Ποτέ. Ούτε η παρούσα κυβέρνηση, ούτε οι προηγούμενες. Κάνουν του κεφαλιού τους. Αντιδημοκρατικά, αντιθεσμικά, αντιδεοντολογικά, εν τέλει δε, τυραννικά.
Για να μη μακρηγορούμε, θα πούμε ακόμα εδώ μόνο ότι ο έλεγχος που ασκείται από την Πολιτεία στις Δημοτικές εφημερίδες είναι τακτικός, όσο και ασφυκτικός. Οι εκδότες δεν θεωρούνται δημοσιογράφοι, ώστε να είναι υποχρεωμένοι να προσλάβουν δημοσιογράφο για την (Δημοτική) εφημερίδα τους. Αλλά ποιος το λέει αυτό… Χειρότερο είναι το άλλο: Αντιμετωπίζονται ως a priori εγκληματίες. Απολογούνται συνεχώς για το αν έχουν 24 σελίδες, αν έχουν στο 50% της έκδοσης δημοσιογραφική ύλη, αν έχουν 400 πωλήσεις ανά φύλλο, αν έχουν μπλεξίματα με το Νόμο, αν έχουν άλλο εισόδημα και ποιο, τελευταία δε, αναλυτικά, “με το νι και με το σίγμα”, πόσα εισπράττουν από συνδρομές, από διακηρύξεις, από διαφημίσεις “από της Παναγίας τα μάτια”…
Να σημειωθεί επίσης ότι ο πνιγηρός αυτός έλεγχος γίνεται με άλλοθι την αντιμετώπιση της περιβόητης διαπλοκής.
Όμως…
Αν όντως η Πολιτεία νοιάζεται για την αντιμετώπιση της διαπλοκής στις εφημερίδες, γιατί ΔΕΝ ασκεί τον ίδιο έλεγχο ΚΑΙ στα sites, που είναι αποκλειστικά υπεύθυνα για τα fake news; Γιατί ΔΕΝ κάνει έλεγχο στα ιδιωτικά συμφέροντα που χρηματοδοτούν (με ποιον σκοπό άραγε) τα δεκάδες χιλιάδες sites ανά την Ελλάδα, κάνει όμως αυστηρό έλεγχο στις 200 – 300 εφημεριδούλες που χρηματοδοτούνται από τους αναγνώστες τους και – μέσω της διαφήμισης – από την Αγορά;
Γιατί δεν ελέγχει τα sites που ευθύνονται για το 85% της ενημέρωσης, αλλά “σκίζεται” για τις Δημοτικές εφημερίδες που ευθύνονται για το 15% της ενημέρωσης;
Ε, γιατί;
Μπορεί ν’ απαντήσει κανείς;
Όχι. Δε μπορεί.
Να πούμε λοιπόν κάτι τελευταίο:
Να πούμε ότι ΕΝΑΣ είναι ο νόμος που θα έπρεπε να ψηφιστεί στη Βουλή για τον Έντυπο Τύπο: ΚΑΝΕΝΑΣ νόμος για τον Έντυπο Τύπο.
Φτάνουν και περισσεύουν οι νόμοι που διέπουν ΟΛΕΣ τις εμπορικές επιχειρήσεις της χώρας, με όποιο αντικείμενο και αν ασχολούνται.
Είναι ζήτημα Δημοκρατίας. Επείγον.