Η ΕΙΔΗΣΗ:
Το Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2020 εκτελέστηκε στο Ιράν ο δημοσιογράφος Ρουχολά Ζαμ, ιδρυτής της ιστοσελίδας Ahmad News, ζούσε επί χρόνια στη Γαλλία όπου του είχε δοθεί πολιτικό άσυλο, αλλά συνελήφθη στη διάρκεια ενός ταξιδιού πέρυσι και καταδικάστηκε σε θάνατο στις αρχές του 2020 για το αδίκημα της διαφθοράς. Το «αδίκημά» του ήταν ότι, μέσω της ιστοσελίδας του, ενημέρωνε για τις ώρες και τους τόπους των συγκεντρώσεων διαμαρτυρίας και μετέδιδε βίντεο και εικόνες από τις διαδηλώσεις της περιόδου 2017-2018, όταν πολλοί Ιρανοί είχαν βγει στους δρόμους με οικονομικά και πολιτικά αιτήματα, αλλά και αμφισβητώντας τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη της χώρας Αλί Χαμενεΐ. Ο δημοσιογράφος είχε ήδη φυλακιστεί λόγω των ιδεών του για κάποιο διάστημα το 2009. Μετά την αποφυλάκισή του κατέφυγε στη Γαλλία, όπου ζούσε έκτοτε. Δεν είναι σαφές πώς συνελήφθη, πιθανώς σε ένα ταξίδι του στο Ιράκ ή στο ίδιο το Ιράν, όπου παρασύρθηκε να επιστρέψει. Ο Ρουχολά Ζαμ εκτελέστηκε για τις ιδέες του από το κράτος. Αφήνει πίσω του τη γυναίκα του και δύο παιδιά.
ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ:
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την επιλογή ζωής που έκαμα το 1982, να φύγω από την Αθήνα και να επιστρέψω στη Μυρτιά. Σκοπός μου ήταν να εκδώσω εφημερίδα του χωριού, σχέδιο που υλοποίησα το 1985, όταν έβγαλα τη “Μυρτιωτική”.
Αφετηρία μου ήταν η διαπίστωση ότι, ο τρόπος που ήθελα να γράψω (δημοσιογραφικά και συγγραφικά) ΔΕΝ ήταν συμβατός με την φιλοσοφία που ακολουθούσαν οι εφημερίδες της εποχής, στην δημοσιογραφική μου εκδοχή, ούτε οι Εκδοτικοί Οίκοι, στην συγγραφική μου εκδοχή. Μου στερούσαν οξυγόνο. Διαπιστωμένα. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες εδώ. Θ’ αναφέρω μόνο ότι το 1981 είχα απορρίψει άκρως δελεαστική πρόταση νεοφυούς Εκδοτικού Οίκου για να γράψω σειρά παιδικών βιβλίων, υπό τον όρο ότι θα έχουν hapy end, σε αντίθεση δηλαδή με την “Πολιτεία των λουλουδιών” που είχα τυπώσει (αυτοέκδοση) το 1980.
Ήταν η πρώτη φορά που διαπίστωσα εν τοις πράγμασι την αφόρητη λογοκρισία που επέβαλλε η… Δημοκρατία. Όχι η δικτατορία, σημειωτέον.
Το επεισόδιο επαναλήφθηκε το 1982 με άλλον (νεοφυή) επίσης Εκδοτικό Οίκο, ο οποίος μου ζήτησε να γράψω γι’ αυτόν μια σειρά δέκα βιβλίων για παιδιά, εργασία για την οποία είχα πάρει και προκαταβολή 200.000 δραχμών τότε. Και, όντως έγραψα, 215 παραμύθια και ισάριθμα ποιήματα. Για λόγους που δεν είναι της παρούσης, δεν εκδόθηκαν ποτέ. Τότε γράφηκε ο γνωστός σε πολλούς αναγνώστες μου “παραμυθόκηπος” που εκδόθηκε τελικά σε τόμο το 2010.
Το “καπάκι” πάντως ήταν η απογοητευτική επαφή που είχα μ’ έναν μεγάλο Εκδοτικό Οίκο, για την οποία επίσης ΔΕΝ θα πω λεπτομέρειες.
Αυτή εν ολίγοις ήταν η αρνητική συγγραφική μου εμπειρία στην Αθήνα την δεκαετία του ’80. Και συνιστούσε ευθεία λογοκρισία, την οποία δεν ήμουν φυσικά διατεθειμένος να δεχτώ.
Είχε προηγηθεί και η απογοήτευση από την δημοσιογραφική μου εμπειρία: Ήταν η επαφή που είχα στον “Ταχυδρόμο” (έχω αφηγηθεί αλλού το γεγονός) όπου έπεσα πάνω στην γνωστή σήμερα… Έλενα Ακρίτα. Η οποία αυτές τις μέρες υπέστη την δική της (αφόρητη επίσης) λογοκρισία.
Ζητώ συγγνώμη για τις αναφορές αυτές, αλλά τις παραθέτω, για να στοιχειοθετήσω τον ισχυρισμό μου ότι η λογοκρισία που οδήγησε στον βίαιο θάνατο τον Ρουχολά Ζαμ, δε γίνεται μόνο στα ισλαμικά καθεστώτα της Ανατολής, γίνεται και στα χριστιανικά καθεστώτα της Δύσης. Ότι γίνεται πιο… κομψά, δεν έχει καμία σημασία. Εδώ δεν σου παίρνει κανείς το κεφάλι, κάνουν όμως “δολοφονίες χαρακτήρων”, σου προκαλούν αυτοεξορίες, με άλλα λόγια, σε αναγκάζουν να σκοτωθείς μοναχός σου, για να μην έχουν το αίμα σου στα χέρια τους, γιατί χρειάζονται την αποδοτική ασφάλεια του “καθωσπρέπει”. Οι δυτικοί είναι πιο έξυπνοι από τους ανατολίτες, θα έλεγα δε ότι, σαφώς, είναι πιο δόλιοι, πιο ύπουλοι από εκείνους.
Για να συνοψίσω:
Το 1982 συνέλαβα ένα Σχέδιο: Να ανατρέψω τον μαξιμαλισμό της εποχής εκείνης. Τι έκαμα; Το ακριβώς αντίθετο: Είδα τον κόσμο ανάποδα, στράφηκα στον μινιμαλισμό. Με απλά λόγια, σκέφτηκα να γίνω ο ίδιος εκδότης και δημοσιογράφος στην εφημερίδα του χωριού μου.
Ήξερα ότι υπήρχαν δύο, ίσως και τρεις χιλιάδες Μυρτιώτες στα ξένα, στην Ευρώπη, στην Αμερική και την Αυστραλία. Δεν ήταν καθόλου δύσκολο να βρω τις διευθύνσεις τους από τους οικείους τους στη Μυρτιά. Γράφοντας λοιπόν όλα τα νέα του χωριού και στέλνοντας τη μηνιαία εφημερίδα μου σ’ αυτούς, θα είχα ένα αξιόπιστο εισόδημα από την δημοσιογραφική μου δουλειά, ενώ θα γύριζα στον μητρώο τόπο (τολμώ να πω: στον παράδεισο) όπου θα μπορούσα να εξασκήσω σε εξαίσιες συνθήκες την συγγραφική μου ιδιότητα.
Να μην πολυλογώ, η “Μυρτιωτική” δεν περπάτησε, για λόγους μιας αισχρής λογοκρισίας που δεν θ’ αναλύσω εδώ. Στράφηκα τότε στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο του μητρώου τόπου, το Αγρίνιο κι έβγαλα τον “αραμπά” μου το 1991.
Αλλά κι ο “αραμπάς” υπέκυψε στην “τριπλή επίθεση του δράκοντα”, όπως έγραψα κάπου. Δεν θα το αναλύσω ούτε αυτό, γιατί, εδώ, εστιάζω σε κάτι άλλο, σπουδαιότερο:
Θα επαναλάβω ότι η Δημοκρατία (και όχι μόνο η δικτατορία) κάνει βίαιη λογοκρισία στους δημοσιογράφους και τους συγγραφείς. Θα επαναλάβω επίσης ότι η λογοκρισία που οδήγησε στον θάνατο τον ελεύθερο (και όχι εργαζόμενο σε κάποιο πουλημένο ΜΜΕ) δημοσιογράφο Ρουχολά Ζαμ, δε γίνεται μόνο στα ισλαμικά καθεστώτα της Ανατολής, γίνεται και στα χριστιανικά καθεστώτα της Δύσης. Εδώ βέβαια δεν σου παίρνει κανείς το κεφάλι, όπως στο Ιράν, κάνουν όμως “δολοφονίες χαρακτήρων”, προκαλούν αυτοεξορίες, με άλλα λόγια, σε αναγκάζουν να σκοτωθείς μοναχός σου. Σου στερούν το ίδιο το οξυγόνο που αναπνέεις. Αυτοί δε που κόπτονται για την ελευθερία του λόγου, είναι οι πρώτοι που τον αποκεφαλίζουν. Είναι χειρότεροι από τους τζιχαντιστές. Διότι:
Πώς εξηγείται ότι σπουδαίοι αριστεροί της πόλης (που θεωρούσα φίλους) διαγράφηκαν από συνδρομητές στην “Αναγγελία”, επειδή άσκησα δριμεία κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ; Λες και ΔΕΝ είχα κάνει την ίδια δριμεία κριτική στο ΠΑΣΟΚ ή στη Νέα Δημοκρατία. Λοιπόν, αυτοί που κόπτονται σήμερα για την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης στη “χούντα του Μητσοτάκη”, όπως λένε, θα δέχονταν τάχα έστω ένα κείμενό μου στην “Αυγή” ή στον “Ριζοσπάστη” ή στο “Πριν”;
Ούτε ένα.
Τι είναι όμως αυτό; Δεν είναι λογοκρισία, ε; Δεν είναι καταστολή της ελευθερίας έκφρασης του δημοσιογράφου ή του συγγραφέα;
Είναι.
Και είναι αυτοί που καταγγέλλουν την “Αναγγελία” ως όργανο του εκάστοτε αντιπάλου τους…. ποια; Την “Αναγγελία”. Που ήταν από την ίδρυσή της ένα ελεύθερο τοπικό βήμα έκφρασης ΟΛΩΝ, αφού φιλοξένησε ΟΛΕΣ τις απόψεις, των δεξιών και των αριστερών. Και είναι αυτοί που καταγγέλλουν τον (πρώην πια) εκδότη της “Αναγγελίας” ως άθεο, αν και φιλοξένησε τις απόψεις των χριστιανών, ιερωμένων και μη…
Όταν στερείς από μια τοπική εφημερίδα μερικές εκατοντάδες συνδρομές επειδή ΔΕΝ υμνεί το κόμμα σου, όταν την συκοφαντείς όπου βρεθείς και όπου σταθείς, την σκοτώνεις, την καταδικάζεις στην πενία του άστεγου, διαπράττεις την χειρότερη λογοκρισία, χειρότερη και από κείνη που έκαναν οι χουνταίοι.
Στην Ελλάδα (να μην πω εδώ για τον κόσμο όλο) τόσο ο κυρίαρχος χριστιανισμός (δηλαδή η δεξιά) όσο και υπόκωφος Σταλινισμός (δηλαδή η αριστερά) επιδίδονται σε βάναυση λογοκρισία του δημοσιογράφου και του συγγραφέα, ίδια μ’ εκείνη που εκτέλεσε εν ψυχρώ στο Ιράν τον Ρουχολά Ζαμ, αφήνοντας χήρα τη γυναίκα του και ορφανά τα δύο παιδιά του.