“Είναι εφικτή η ευτυχία;”, ρώτησε ο Μυρτιδαίος.
“Τι να σου πω για την ευτυχία εγώ;”, είπε ο Ιάσων. “Δεν ξέρω πολλά. Μόνο ένα: Όσοι μιλούν για ευτυχία, ποιητικά ή όχι, αναγορεύουν τη μορφή, δηλαδή την εικόνα του ανθρώπου, σε υπέρτατη αξία της ζωής, αγνοούν όμως τον λόγο, δηλαδή την ουσία του ανθρώπου, το Πνεύμα. Έτσι όμως βασιλεύει το Φαίνεσθαι, όχι το Είναι”.
“Η ευτυχία είναι φενάκη”… μουρμούρισε ο Μυρτιδαίος. Κι ο Ιάσων συνέχισε:
Όποιος αναζητά την ευτυχία, ποιητικά ή όχι, αγνοεί ότι ο άνθρωπος δεν οικεί τη γη για να ευτυχήσει, ούτε για ν’ ατυχήσει, αλλά για να νοήσει και να κατανοήσει.
Όποιος δεν είναι κάτοχος αυτής της απλής αρχής, ξεκινάει για την Ανατολή, αλλά φτάνει στη Δύση. Και στην διαδρομή, τις πιο πολλές φορές, συγχέει την ευτυχία με την ευδαιμονία, πολύ χειρότερα δε, με την ευμάρεια.
Είδα και λέω πως ατυχήματα και δυστυχήματα δεν διαφέρουν από τα αιματηρά επεισόδια ενός διαρκούς Τρωικού πολέμου, επεισόδια που συμβαίνουν στο στρατόπεδο των Αχαιών ή των Τρώων.
Είναι ανόητο λοιπόν να κυνηγάμε την ευτυχία, διότι ο δρόμος αυτός μπορεί να καταλήγει στην δυστυχία. Είναι όμως θεϊκό ν’ αποζητούμε τη νόηση, θέλω να το πω δε και λαϊκά: την κατανόηση.
Η ευτυχία του σώματος,ναι, είναι φενάκη. Η ευμάρεια των αισθήσεων επίσης.
Η ευτυχία του πνεύματος είναι το θέμα. Η κατάσταση δηλαδή πέρ’ από τις πέντε αισθήσεις. Εκεί εκτυλίσσεται το υπεραισθητό ταξίδι του Οδυσσέα που αποζητά νοσταλγικά την Ιθάκη του, εκεί και η ανύψωση του Σισύφου στην κορυφή, εκεί το τέλος του μαρτυρίου του: Η Γνώση.
Κατανοείς τώρα ότι οντότητα δεν είναι το θνητό σώμα, ούτε η φθίνουσα μορφή του, αλλά το αθάνατο Πνεύμα, δεν είναι ο κρύος φλοιός της γης, αλλά ο καυτός πυρήνας της.
Το σώμα δεν ευτυχεί ποτέ, ακόμα και στην υπέρτατη ηδονή του υποφέρει. Το Πνεύμα όμως, ακόμα και στην υπέρτατη δυστυχία του ανθεί.
Η ευτυχία είναι φενάκη, θεά δε η χαρά.
Με τη χαρά προσκαλούμε το χάρο στην αυλή μας.
Ο χάρος είναι γιος της χαράς.
Γιατί αυτός, μόνο αυτός, οδηγεί τον άνθρωπο στην υπεραισθητή ευτυχία, στην ευτυχία του Πνεύματος.
Γι’ αυτό κι ο έρωτας έχει αγκαλιά του τον θάνατο.